MENEKŞE

Menekşe - ( Veilchen / Violette / Violet / Benefse ) 

Yaprakları kulakçikli ve kulakçiklari bitkinin yaprakları şeklinde, hatta daha büyük olarak gelişmiş,                            tek veya çok yıllık bitkiler, Çiçekler tek, çanak yaprakları arkaya kıvrık, alt taç yapragi mahmuzludur. Familya (Violaceae) karakterlerini taşır. Dünyâ üzerinde 500 kadar türü bulunur. Türkiye’de 21 tür, yabanî olarak yetişir. Menekşe tibbî olarak veya süs bitkisi olarak kullanılır. Memleketimizde en çok taninan, Hercaî menekşe (Viola tricolor) ve kokulu menekşe (Viola odorata) dir. 

Kokulu menekşe (V. odorata): Mart-Mayıs ayları arasında, koyu mor renkli ve güzel kokulu çiçekler açan, 10-30 cm yüksekliginde, çok yıllık otsu bir bitki. Bitkinin yaprakları uzun saplı ve kalp şeklindedir. Anadolu’da nâdir olarak bulunur. Süs bitkisi olarak yetiştirilir. 

Bileşiminde emetin, iridin, salislik asit,müsılaj, tanen ve uçucu yağlar bulunan menekşe de evinizdeki eczanenizin önemli ilaçlarından birisidir.

Kullanıldığı yerler: Kokulu menekşenin çiçeklerinin terletici ve balgam söktürücü etkisi vardır. Yaprakları yumuşatıcı ve idrar söktürücü kökleri ise ishale etkilidir.  Ayrıca zihin açıcıdır.

Hercaî menekşe (V.tricolor): Mayıs-eylül ayları arasında, açık Sarı veya mavimsi renklerde çiçekler açan, 10-30 cm boylarında, bir yıllık otsu bitkiler. Anadolu’da yabânî olarak yetiştiği gibi süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Bitkinin çiçekli dalları idrar söktürücü bâzı deri hastalıklarında kan temizleyici olarak ve romatizmaya karşı kullanılır.  

Şiddetli Öksürük ve Menekşe: Menekşe yaprağından yapacağınız şurup şiddetli öksürüğe, ciğerlere, böbrek ağrıları ve zatülcenbe iyi gelir. Bu güzel bitkinin çayı ile yapacağınız gargara da öksürüğünüzün tedavi edilmesine çok katkı sağlayacaktır.

Etkili Bir Formül: işte menekşe ile yapabileceğiniz ev ilacınız: Takriben yarım kilo taze menekşeyi büyük bir tencerenin içine kıyın. Bu tencereye iki litre kaynar su dökün. Tencereyi bir sobanın yanına veya kaloriferin üzerine altı saat kadar bırakın. Eğer mevsim kış değilse bu sıvıyı altı kaynamadan sıcak tutacak bir şekilde altı saat kadar sıcaklığı ile muhafaza edin. Zamanın sonunda bu menekşe suyuna iki kilo şeker ilave edin ve bir iki saat kaynatın.(kaynama süresini siz ayarlayabilirsiniz) Kaynatıp soğutmaya bıraktığınız bu suyu şişelere doldurunuz.

İlacınız Elinizin Altında: Elde ettiğiniz bu şurupla yukarıda söylediğimiz gibi gargara yapabilir ayrıca anjin, boğmaca, bronşit ve nezlede sabahları iki tatlı kaşığı içebilirsiniz.

Kaşıntıya Menekşe: Bir miktar menekşe çiçeğini dövün ve kaşınan yerlerin üzerine sürün kaşıntınız kesilecektir. Eğer menekşenin çiçekleri yoksa taze yeşil yapraklarını da aynı şekilde kullanabilirsiniz.

Koklayın: Menekşeyi kokladığınızda veya menekşeden mamul merhemi kokladığınızda kan basıncından mütevellit baş ağrılarınızı geçirir. Yine aynı sebepten olan baş ağrılarınız için menekşeyi başınıza veya alnınıza sürebilirsiniz. Bu uygulama aynı zamanda daha rahat uyumanızı sağlayacaktır.

Ateş Düşürücü: Menekşeden elde edeceğiniz şurup iyi bir ateş düşürücü ve ağrı kesicidir.

Yaraların üzerine konulacak taze çiçekleri yaraların iyileşmesinde faydalı olacaktır.

Menekşe Kökü: Menekşenin kökü de iyi bir ilaçtır. Peklik söker, kusturucu etkisi vardır.

Takriben 15 gr. menekşe kökü dövülüp üzerine bir fincan su ilave edilip cezvede on-on beş dakika kaynatılır. Elde edilen bu şurup zehirli bir şey yenildiğinde veya mide bozulmalarında mideyi boşaltacak özelliktedir. Bu şurup içildiğinde mideye lasman yaparak mide boşalır ve sizi rahatlatır.

Banyoda Menekşe: Banyonuzda ılık su ile doldurulmuş küvete iki aç avuç menekşe atın ve kısa bir süre de olsa bu suda dinlenin. Banyodan çıktığınızda kendinizi çok daha rahat hissedeceksiniz.